6 красавіка споўнілася пяць гадоў з дня сьмерці
Генадзя Карпенкі — намесьніка старшыні Вярхоўнага Савету Беларусі
13 скліканьня, кіраўніка «ценевага» ўраду Беларусі. Ён памёр раптоўна,
ад кровазьліцьця ў мозг. Тады, у 1999 годзе, яму было толькі 49
гадоў.
У студзені 2002 году сям’я Генадзя Карпенкі — жонка Людміла, дачка
Тацяна і сын Дзьмітры зьехалі ў Нямеччыну. Рашэньне пра пераезд
было прынятае, як гаворыць Людміла Карпенка, пасьля восеньскіх прэзыдэнцкіх
выбараў : сям’я пабаялася далей заставацца на радзіме. Цяпер Карпенкі
жывуць у нямецкім горадзе Эсьлінген. На маё пытаньне, ці прыстасаваліся
яны ўжо да новай краіны, як ім там жывецца, Людміла Карпенка адказвае:
(Карпенка: ) «Па-рознаму, канечне. Я не баюся за дзяцей, спакойна
хаджу па вуліцах, свабодна размаўляю, і па тэлефоне без засьцярогаў,
і ў кватэры, зусім ня так, як было ў Беларусі. Абываталя тут, мабыць,
усё задаволіла бы. Тых грошай, якія нам даюць, для жыцьця дастаткова:
дзеці атрымліваюць стыпэндыю, я — дапамогу».
Але, прызнаецца спадарыня Карпенка, ёй вельмі не хапае радзімы.
Неўзабавае пасьля сьмерці мужа Людміла стварыла і ўзначаліла Міжнародны
фонд імя Генадзя Карпенкі. Арганізацыя аб’яднала жанчын-ахвяраў
палітычных рэпрэсіяў. У розных рэгіёнах Беларусі яны правялі больш
за пяцьдзясят сустрэчаў. Цяпер, калі непасрэднай сувязі зь Беларусьсю
няма, Людміла Карпенка спрабуе фонд захаваць.
У Нямеччыне сярод сваіх сяброў спадарыня Карпенка найпер называе
былога кіраўніка Кансультацыйна-назіральнай групы АБСЭ ў Беларусі
Ганса-Георга Віка:
(Карпенка: ) «Ён здаровы, энэргічны, вельмі шмат езьдзіць, і, канечне,
многа дапамагае. І сям’і Захаранкі таксама дапамагае. Я вельмі часта
зьвяртаюся да яго, кансультуюся. Дзякуючы яму, я летась зьезьдзіла
ў Страсбур. У мяне было туды запаршэньне, калі былі слуханьні ў
справе зьніклых і забітых у Беларусі. Мне далі толькі пяць хвілінаў,
але я спрабавала, як магла, даказаць, што сьмерць Генадзя Карпенкі
— гэта забойства, а не выпадковасьць».
Спадарыня Карпенка гаворыць, што да гэтага часу ня мае мэдычнага
заключэньня аб сьмерці мужа, хаця двойчы зьвярталася ў паталягаанатамічнае
бюро. А ўсе яе звароты ў праваахоўчыя органы Беларусі з просьбай
завесьці адпаведную крымінальную справу ні чым станоўчым ня скончыліся.
Але Людміла Карпенка верыць у тое, што настане час, калі таямніца
сьмерці яе мужа будзе раскрытая:
(Карпенка: ) «Думаю, што, можа, калі пачнецца хоць нейкае расьсьледаваньне,
людзі пачнуць гаварыць. І справа дойдзе і да Карпенкі. Я проста
спадзяюся на гэта».
За два гады жыцьця ў Нямеччыне Карпенкаў стала на аднаго больш,
у сына Дзьмітрыя нарадзілася дачка. Цяпер у Людмілы Карпенкі тры
ўнучкі.
Даведка Свабоды: Нагадаем, што Генадзь Карпенка быў віцэ-сьпікерам
Вярхоўнага Савету 13-га скліканьня, адным зь лідэраў Аб’яднанай
Грамадзянскай Партыі. Пасьля канстытуцыйнага рафэрэндуму 1996 году
і разгону Вярхоўнага Савету Карпенка ўзначальваў Нацыянальны выканаўчы
камітэт «ценевы ўрад» апазыцыі. Ён быў адным з найбольш аўтарытэтных
лідэраў апазыцыі, разглядаўся як кандыдат на прэзыдэнцкіх выбарах.
Памёр у 1999 годзе на 50-м годзе жыцьця пры загадкавых абставінах.
Сям’я Генадзя Карпенкі лічыць, што палітык быў забіты. Жонка і дзеці
Карпенкі зьехалі ў Нямеччыну, дзе атрымалі статус палітычных уцекачоў.
Уладзімер Глод
«Радыё Свабода»
|