Амбасадар Злучаных Штатаў Амэрыкі ў Беларусі Джордж
Крол у інтэрвію Радыё Свабода заявіў, што ЗША разам з Эўразьвязам
пільна назіраюць за беларускай выбарчай кампаніяй і ўжо цяпер выказваюць
занепакоенасьць тым, як вядзецца гэтая кампанія — асабліва аднабаковай
інфармацыяй у дзяржаўных СМІ. Гэта адно зь першых інтэрвію, якое
спадар Крол даў цалкам на беларускай мове.
(Карэспандэнт: ) «Нядаўна намесьнік дзяржсакратара ЗША Дэніэл Фрыд
заклікаў Беларусь правесьці прэзыдэнцкія выбары 19 сакавіка сумленна
і справядліва. Наколькі гэтае пытаньне выбараў у Беларусі (і Беларусі
як такой) актуальнае для амэрыканскай адміністрацыі?»
(Джордж Крол: ) «Гэтае пытаньне вельмі актуальнае для амэрыканскай
адміністрацыі. Я нядаўна быў у Вашынгтоне, удзельнічаў у сходах
амэрыканскіх амбасадараў з Эўропы і Азіі. Там была размова наконт
замежнай палітыкі Злучаных Штатаў. І, як вы ведаеце, пытаньне пра
дэмакратыю зьяўляецца прыярытэтам нумар адзін для амэрыканскай адміністрацыі.
Калі наш дзяржсакратар Кандаліза Райс была ў Вільні пасьля сустрэчы
з прадстаўнікамі беларускай грамадзянскай супольнасьці, яна выступіла
на прэсавай канфэрэнцыі і сказала, што гэтыя выбары ў Беларусі і
ўвогуле дэмакратызацыя Беларусі вельмі важныя ня толькі амэрыканскай
адміністрацыі, а таксама і Эўразьвязу.
Як вы ведаеце, у гэтай сустрэчы прыняў удзел Хаўер Саляна, кіраўнік
зьнешняй палітыкі Эўразьвязу. І ён таксама заявіў, што за дэмакратычнымі
працэсамі — і асабліва выбарамі — мы ўсе будзем зь неабходнай увагай
сачыць за імі, за падзеямі і сытуацыяй у Беларусі. Я асабіста ведаю,
што дзяржсакратар Кандаліза Райс і мой прэзыдэнт Джордж Буш вельмі
зацікаўленыя гэтымі справамі, асабліва сытуацыяй у Беларусі. Ім
дзіўна, як краіна, якая знаходзіцца ў цэнтры Эўропы, не ідзе шляхам
суседніх краінаў. Так, самім беларусам належыць шукаць і абіраць
свой шлях. Куды: да дэмакратыі, эканамічнага росквіту і гэтак далей.
Ёсьць розныя шляхі, патрэбная інфармацыя з розных пунктаў погляду,
і ня толькі з боку ўлады. Вельмі карысна для народу ведаць усе погляды
і выбіраць. Для гэтага вельмі патрэбныя незалежныя сродкі масавай
інфармацыі».
(Карэспандэнт: ) «На сёньня доступ беларусаў да незалежнай інфармацыі,
праз ускладненьне распаўсюду недзяржаўных газэтаў, істотна зьменшыўся.
Гэта адбылося якраз перад выбарамі».
(Крол: ) «Так, і гэта вельмі турбуе ня толькі амэрыканцаў і эўрапейцаў,
але і ўсіх людзей, якія хочуць не дыктаваць нешта беларускаму народу,
а чакаюць, каб былі справядлівыя магчымасьці для беларусаў зрабіць
свой выбар».
(Карэспандэнт: ) «Прадстаўнік ЗША ў АБСЭ вітаў запрашэньне ў Беларусь
на прэзыдэнцкія выбары назіральнікаў ад АБСЭ — а ці будуць накіраваныя
ў Беларусь амэрыканскія назіральнікі?»
(Крол: ) «Гэта залежыць ад краінаў-удзельніцаў АБСЭ. Як гэта было
раней, у 2004 годзе, тады былі амэрыканцы, якія бралі ўдзел у назіраньні
АБСЭ на тэрыторыі Беларусі. Гэта былі амэрыканцы з розных арганізацыяў.
Як цяпер АБСЭ арганізуе гэтае назіраньне, мы пабачым».
(Карэспандэнт: ) «Спадар амбасадар, учора ў Страсбуры адбылася
дыскусія наконт перадвыбарчай сытуацыі ў Беларусі ў Парлямэнцкай
асамблеі Рады Эўропы. Магчыма, вы сачылі за яе вынікамі, за рэзалюцыяй,
у якой былі выказаны жорсткія падыходы да беларускіх уладаў. Як
вы паставіліся да гэтай пазыцыі эўрапейскай арганізацыі?»
(Крол: ) «Пазыцыя ўлады ЗША бліжэйшая да Эўразьвязу. Мы пабачым,
што будзе ў сакавіку. Але ўжо цяпер ёсьць занепакоенасьць з боку
Злучаных Штатаў і Эўразьвязу тым, як прэзыдэнцкая кампанія тут,
у Беларусі, вядзецца — асабліва тым, як аднабакова асьвятляюць яе
дзяржаўныя СМІ. Што да вынікаў гэтых выбараў, то мы пабачым, якая
рэакцыя будзе. Зразумела, што гэта актуальнае пытаньне для амэрыканскіх
і эўрапейскіх уладаў. У гэтым часе пазыцыі ЗША і Эўрапейскага Зьвязу
супадаюць, гэта адзіная пазыцыя наконт дэмакратычных працэсаў у
Беларусі. Цяпер мы на ўсіх узроўнях кантактаў зь беларускімі ўладнымі
фігурамі размаўляем наконт таго, што ім трэба выконваць усе нормы
і стандарты АБСЭ для правядзеньня выбараў справядліва і сумленна».
Радыё Свабода |