Выйшаў новы дакумэнтальны фільм, прысьвечаны падзеям
вакол сёлетніх выбараў у Беларусі. Стужка «У сьнягах драмае вясна»
апавядае пра падзеі пачатку вясны, пэрыяд да прэзыдэнцкіх выбараў.
Стваральнікі фільму рэжысэр Сяргей Патаранскі і апэратар Сяргей
Чырык кажуць, што іх стужка — частка вялікай карціны, якая прысьвячаецца
ўдзельнікам падзеяў вясны 2006 году.
Значная частка фільму – дакумэнтальныя кадры выступаў трох кандыдатаў
на прэзыдэнта: Аляксандра Казуліна, Аляксандра Мілінкевіча і Аляксандра
Лукашэнкі. Чацьверты кандыдат на прэзыдэнта Сяргей Гайдукевіч ў
фільме не прадстаўлены. Аўтары фільму выбралі найбольш эмацыйныя
фрагмэнты выступаў кандыдатаў у прэзыдэнты.
Але найбольш уражваюць здымкі ў беларускай глыбінцы. Вось што гаворыць
адзін зь герояў фільму — вясковец, які падтрымлівае Аляксандра Лукашэнку:
(Вясковец: ) «Скардзіцца няма чаго. Рыгоравіч — маладзец... Пэнсію
ў час дае. Своечасова мы атрымліваем. У кожнага свая гаспадарка.
Хто хоча хораша жыць — той кабанчыка трымае, курачку, кароўку. І
малачко ёсьць, і чарка, і шкварка, як кажуць».
Удала выкарыстаны прынцып паралельнага мантажу: абяцаньні Лукашэнкі
адрадзіць вёску і словы Казуліна, што вёска вымірае. Студэнтка родам
зь вёскі апавядае, чым жыве сельская моладзь. Адчуваецца яе настальгія
на малой радзіме, але з жалем яна кажа, што той, хто паступіў вучыцца,
у вёску ня вернецца…
(Дзяўчына: ) «Моладзь бавіць час па-звычайнаму. Узімку, калі тут
застаюцца толькі школьнікі, штодня яны вучацца, а па выходных ходзяць
на дыскатэку ў мясцовы дом культуры. А ўлетку сюды зьяжджаецца шмат
моладзі з гарадоў. Звычайна яны ходзяць сюды. Піць піва. Без усялякай
ідэі. Гэтак вельмі... па-простаму».
У адным з фрагмэнтаў фільму пра свабоду разважаюць навучэнцы зачыненага
ўладамі Беларускага гуманітарнага ліцэю. «Свабода — павінна быць
унутры”. «Свабода — гэта калі трус палюе на льва». А Беларусь павінна
заняць «цэнтральнае месца ў Эўропе, таму што геаграфічна яна знаходзіцца
менавіта ў цэнтры Эўропы».
А ў цэнтры Беларусі — мястэчка Любча Наваградзкага раёну. І тое,
што засталося ад сярэдневечнага замку. І зноў тая самая дзяўчына,
якая ў выходныя прыяжджае сюды, на малую радзіму. Яна намагаецца
адрадзіць гэты самы замак.
(Дзяўчына: ) «За чатыры гады тут з мясцовай моладзі была толькі
я і часам яшчэ сваю сяброўку заахвочвала. Яна прыходзіла, але асаблівай
актыўнасьці не назіраецца. Нават, калі сюды на пянькі прыходзяць
піва папіць, просіш – дапамажыце! Калі згаджаюцца, то не болей чым
на дзьве хвіліны... Усё зьбягаюць. Я ўжо 4 гады прымаю ўдзел у працах
на замку і спадзяюся, што пэўную карысьць я прынесла. Прынамсі,
сабе — дакладна. Для мяне сёньня болей цікавай справы не існуе.
Бо толькі тут можна сустрэць сапраўды прасунутую беларускую моладзь...
Вельмі цікава бавіць час».
Далей зноў — прынцып паралельнага мантажу. Кандыдаты сустракаюцца
з выбарцамі. Лукашэнка на трэцім Усебеларускім народным сходзе.
Тэлевыступы Казуліна і Мілінкевіча (у няроўнай прапорцыі, прыкладна
чатыры да аднаго на карысьць Аляксандра Казуліна). Маці Казуліна,
дакумэнтальныя кадры — спроба Казуліна трапіць на Усебеларускі сход…
І прароцкія словы Казуліна:
(Казулін: ) «Я папросту дазволіў сабе трошачкі «дастаць» нашага
прэзідэнта. І калі я яго дастаў… Як прафэсар, даўшы яму ўрокі… ён
раскрыўся ў поўным аб’ёме. Тры з паловай гадзіны ў часе закрыцьця
Усебеларускага сходу адказваў на пытаньні Казуліна! Я добра ўсьведамляю,
што я сьмертнік. Я не баюся гэта казаць. Паводле інфармацыі, якую
я маю, пасьля выбараў мяне маюць пасадзіць. І вельмі рэкамэндуюць
куды-небудзь зьехаць. Але я нікуды не паеду. Я буду жыць у сваёй
краіне са сваім народам».
Іна Студзінская
Радыё Свабода
|