Сівакоў адмовіўся камэнтаваць перабываньне Алкаева ў Менску.

«Не, без камэнтароў. Я ў гэтыя пытаньні ня ўлажу, прабачце», — сказаў былы міністар унутраных спраў Юры Сівакоў на просьбу пракамэнтаваць перабываньне Алега Алкаева ў Менску. І адключыў тэлефон.

Радыё Свабода гаворыць з Алегам Алкаевым, які ў лістападзе наведаў Менск.

Радыё Свабода: «У сеціве зьявілася відэа з вамі, дзе вы едзеце па менскім праспэкце і называеце сябе».

Алег Алкаеў: «Што тут камэнтаваць? Я ніякага злачынства не зрабіў. Езьдзіў па сваіх справах».

— Былі ў Менску?

— Так, быў.

— Ведалі, што вас здымаюць?

— Так, ведаў.

— Па якіх справах вы прыехалі?

— Па асабістых. Мне трэба было пэўныя архівы свае забраць. Сустрэцца з патрэбнымі людзьмі. Атрымаць матэрыялы для далейшай працы над кнігай.

— Вам гэта ўдалося?

— Вядома, раз я з вамі гавару, то ўдалося.

— Можаце падзяліцца, што гэта за матэрыялы?

— Не, пакуль рана, ня буду дзяліцца. Але гэта ўсе матэрыялы па выкраданьнях і забойствах палітыкаў.

— Людзі не баяліся з вамі сустракацца?

— Нехта баяўся, нехта — не.

— Вы атрымалі ўсё, што хацелі?

— Так. Ня ўсё, вядома (сьмяецца). Больш за ўсё я хацеў атрымаць, каб злачынцы былі арыштаваныя. Але тое, што мне было трэба, я ўзяў, атрымаў.

— А як вам удалося трапіць у Менск? Няўжо ніхто за вамі не сачыў?

— Слухайце, ды вы ня слухайце гэтыя страшылкі, якія гэтыя нашы ўцекачы распавядаюць — сочаць за імі... Можа, і сочаць. Але яны навідавоку, яны людзі палітычна актыўныя. Я так не раблю. Я прымаю меры бясьпекі, таму... Я ж ня першы раз там бываю. Проста гэта першы раз [стала вядома. — РС]...

— А колькі разоў вы ўжо былі?

— Ой, ня буду казаць. Ня буду дражніць нікога.

— Як вам Менск? Ці мяняецца Беларусь?

— Зьнешне горад прыемны. Не скажу, што эўрапейскі, але прыемны. А вось у пад’ездах бруд. Гэта мне не спадабалася.

— Ці вашая сям’я, сваякі засталіся ў Менску, у Беларусі?

— Не. Сваякі ў мяне ёсьць, але я зь імі ня бачыўся. Бо для іх гэта стрэс, навошта гэта? Пачакаем іншага часу.

— Калі выйдзе ваша новая кніга? Новыя матэрыялы?

— Тут шмат працы. Зараз будзем над гэтым працаваць. Аднаму мне не падняць. Атрымаецца група — значыць, выйдзе хутка. Не атрымаецца — будзе доўга.

— Заява Сівакова як-небудзь зьвязаная з вашым візытам? Вы зь ім бачыліся, размаўлялі?

— У мяне такія сустрэчы былі ў плянах, але зь ім я ня бачыўся.

— А з кімсьці з былых таварышаў па службе?

— Я ня буду казаць, з кім мне ўдалося пабачыцца. Я ж ня ў лесе быў, зь людзьмі камунікаваў. Але ня буду казаць, гэта можа нашкодзіць.

— Якія будуць наступствы вашага візыту і таго, што ён стаў усім вядомы? Вы ж не дарма гэта зрабілі?

— Давайце пачакаем.

— А колькі будзем чакаць?

— Ну хаця б трошкі пачакайце. 12 гадоў чакалі, яшчэ год-другі можна пачакаць. Жартую, вядома.

— А колькі чалавек будзе працаваць над вашай кнігай?

— Ня ведаю. Я прапаноўваў пэўным людзям, яны адмаўляліся.

— Чаму вы ўсё ж называеце сябе на відэа? Чаму зараз?

— А чаго мне баяцца, каго баяцца?

— Вы ж раней прыяжджалі і не казалі, а цяпер, 2012 год, вы прыехалі і кажаце: «Я Алег Алкаеў, у Менску». Што здарылася такога?

— Нічога ня здарылася. І раней былі такія запісы, проста я іх не паказваў. І цяпер жа ня я паказваю.

— А тое, што гэты запіс зьявіўся, гэта добра ці кепска?

— Мне ў прынцыпе ўсё адно, на каго як паўплывае. Гэта чыста для сябе рабілася. Іншая справа, што нямецкія ўлады не заўжды радыя такім паездкам. Гэта адзіная праблема. У астатнім для мяне праблемаў не было і няма. Калі ўсё рабіць, думаючы галавою, то заўжды ўсё атрымаецца, як трэба. Я чым займаўся, тым і займаюся ўжо 10 гадоў. Тут нічога асаблівага і геройскага няма. Для мяне гэта звычайная праца.

— Вы сумуеце па Беларусі?

— Вядома.

— А па чым асабліва?

— Там усе сябры мае. Маці мая. Сястра. Там лепшыя гады майго жыцьця пражытыя, можна так сказаць. Вядома, сумую.

— У сувязі з тым, што вы атрымалі гэтыя дакумэнты, вы адчуваеце, што ваша бясьпека пад пагрозай больш, чым заўжды?

— Ды ня больш. Разумееце, усе чуткі пра «вялікую» небясьпеку — яны перабольшаныя. Калі ўсё рабіць прафэсійна, ніколі нічога ня здарыцца. Я заўжды на гэта спадзяваўся. Небясьпека заўжды ёсьць. Мы ж усе жывыя людзі. Калі пра гэта думаць, гэта вельмі перашкаджае жыць. Таму я пра гэта ніколі ня думаю.

У сеціве зьявілася відэа, на якім былы кіраўнік турмы на Валадарскага Алег Алкаеў едзе ў машыне па вуліцах Менску. Раней алкаеў папрасіў прытулак у Нямеччыне. Паводле законаў, ён ня можа наведаваць Беларусь.

Чуткі пра тое, што былы начальніка СІЗА № 1 і аўтар кнігі «Растрэльная каманда» Алег Алкаеў наведаў Менск зьявіліся ў сацыяльных сетках яшчэ ў лістападзе. Сам палкоўнік пацьвярджаць іх адмовіўся.

На відэа, якое разьмясьціла грамадзянская кампанія «Наш дом» відаць, як чалавек, падобны да Алкаева, адзе па цэнтральным праспэкце Менску.

З 2001 году ён жыве ў Нямеччыне дзе атрымаў палітычны прытулак. А паводле нямецкага заканадаўства, наведваньне Беларусі пагражае яму стратай статусу палітуцекача.

Алкаеў пакінуў Беларусь 11 гадоў таму, папярэдне абвясьціўшы, што Юры Сівакоў і Дзмітры Паўлічэнка могуць быць датычныя да зьнікненьня і забойства зьніклых палітыкаў Юрыя Захаранкі, Віктара Ганчара і Анатолія Красоўскага.

Сам Алкаеў па асабістым распараджэньні міністра ўнутраных справаў Юрыя Сівакова выдаваў растрэльны пісталет у дні зьнікненьня палітыкаў.

Прыблізна ў час магчымага знаходжаньня палкоўніка Алкаева ў Менску альбо адразу пасьля яго, Юры Сівакоў у інтэрвію газэце «Прэсбол» прызнаў сваю віну ў зьнікненьні апазыцыйных палітыкаў.

Радыё Свабода