Інфармацыйны цэнтар амбасады ЗША ў Менску
(USIS) арганізаваў для беларускіх журналістаў тэлемост з
Вашынгтонам. Супрацоўнікі мас-мэдыяў змаглі наўпрост паразмаўляць
з жонкамі зьніклых палітыкаў, якіх адмыслова запрасілі ў
студыю Дзярждэпартамэнту.
Візыт у ЗША стаў для Людмілы Карпенкі, Ірыны Красоўскай,
Сьвятланы Завадзкай ды Тацяны Клімавай трэцім пасьля паездак
у Расею і Францыю. Паўсюль жонкі зьніклых у Беларусі асобаў
мелі адну мэту: давесьці на рэальных прыкладах пра бяспраўе
ў цяперашняй Беларусі. Таму першае, пра што спыталася супрацоўніца
Дзяржаўнага дэпартамэнту ЗША, якая вяла эфір з Вашынгтону
было: ці не баіцеся вы наступстваў сваёй актыўнасьці пасьля
вяртаньня на Радзіму? Адказвае Людміла Карпенка:
(Карпенка: ) «Так, мы засталіся літаральна бяз стрыжня.
Нам цяжка, але й іншага выйсьця ў нас няма. Таму што цудоўна
разумеем: пры цяперашняй уладзе нічога не даведаемся. Я
асабіста хачу пры жыцьці паглядзець у вочы чалавеку, у якога
паднялася рука забіць майго мужа. Ці баімся? Вядома, страх
ёсьць. Але я ж кажу: іншага выйсьця ў нас няма».
Часам усяго знаходжаньня ў ЗША беларускія жанчыны мелі
шэраг вельмі важных сустрэчаў. Беларускае пытаньне падымалі
ў часе кантактаў з дарадцам дзяржсакратара па дэмакратыі,
правах чалавека і працы Лорнам Крэнэрам, намесьнікам дарадцы
па эўрапейскіх справах Стывэнам Пайфэрам, супрацоўнікамі
Савету нацыянальнай бясьпекі й шэрагам амэрыканскіх сэнатараў.
Вялікая цікавасьць была да візыту і ў амэрыканскай прэсы.
Адно з самых важных пытаньняў, якое ўзьнімалі жанчыны —
магчымасьць стварэньня міжнароднай камісіі па расьсьледаваньні
кожнай справы па зьніклых у Беларусі асобна. Вось што распавяла
Ірына Красоўская:
(Красоўская: ) «Што тычыцца міжнароднай камісіі па
расьсьледаваньні, то мы рэальна ўяўляем, як складана яе
стварыць і арганізаваць яе работу. Але сам факт звароту
да ўрадаў іншых краінаў дзеля стварэньня такой камісіі можа
быць успрыняты як моцны маральны ўплыў на беларускія ўлады
з мэтай правядзеньня сьледзтва па фактах зьнікненьня нашых
мужоў».
Самае гарачае пытаньне, якое цікавіла беларускіх журналістаў
— ці была сустрэча са сьледчымі Случакам і Петрушкевічам,
якія атрымалі палітычны прытулак у ЗША менавіта пасьля таго,
як распавялі пра мэханізм зьнікненьня апанэнтаў беларускага
рэжыму.
Сьвятлана Завадзкая распавяла, што такой мэты ў іх ня было.
Найперш, яны добра знаёмыя з тымі матэрыяламі, якія трапілі
ў друк, а па-другое, сьледчыя наўрад ці маглі б дадаць што
новае, пакуль ня маюць гарантыяў бясьпекі сваіх сем'яў.
Зараз Сьвятлану больш непакояць заявы тых сьледчых, якія
займаюцца справай ейнага мужа ў Менску.
(Завадзкая: ) «Тое, што мне кажуць сьледчыя — што
мы з вамі будзем сустракацца гады й гады, з упэўненасьцю,
што Дзіму ня знойдуць ні заўтра, ні празь месяц, мяне прыводзіць
у шокавы стан. Таму я тут, я хачу дабіцца праўды, хачу ведаць,
што адбылося. Адзінае, у чым я ўпэўненая — што гэта будзе
пасьля зьмены цяперашняй улады».
Людміла Карпенка таксама дадала, дзеля чаго іхная невялікая
дэлегацыя зрабіла такі міжнародны палітычны тур. Яна лічыць,
што гэта патрэбна ня толькі ім, але й тым людзям, якія дагэтуль
зьяўляюцца патэнцыйнымі ворагамі рэжыму Лукашэнкі.
(Карпенка: ) «Пакуль гэта тычыцца нас, невялікай колькасьці
мужчынаў і жанчын. Але заўтра гэта можа быць закрануць іншых
мужоў, сыноў нашых жанчын. Мы хочам, каб міжнародная супольнасьць
пра гэта ведала і выпрацавала сваё стаўленьне да нашых уладаў».
А напрыканцы тэлемоста паміж Менскам і Вашынгтонам Людміла
Карпенка зьвярнулася да дэмакратычных кандыдатаў на прэзыдэнцкую
пасаду з такімі словамі: «Можа здарыцца так, што ня
будзе чаго дзяліць. Прыйшоў час выбіраць».
Ігар Карней
«Радыё Свабода»
|