Правабарончая арганізыцыя «Human Rights
Watch» апублікавала штогадовую справаздачу аб сытуацыі
ў галіне правоў чалавека ў 70-ці краінах сьвету за 2005
год. У абшырным дакумэнце, які налічвае больш як 500 старонак,
адзначаецца, што за мінулы год сытуацыя з правамі чалавека
ў Беларусі пагоршылася.
У дакумэнце пералічаныя найбольш яркія і гучныя выпадкі
перасьледу апазыцыйных дзеячоў, недзяржаўных арганізацыяў
і незалежных мэдыяў. Для тых, хто рэгулярна слухае «Свабоду»,
гэта вядомыя факты. Згадваецца пра зьняволеньне Міхаіла
Марыніча, Сяргея Скрабца, Міколы Статкевіча, Паўла Севярынца
і Андрэя Клімава.
Сярод іншага таксама згадваюцца наступныя факты:
– пад ціскам з боку ўладаў былі вымушаныя спыніць альбо
абмежаваць сваю дзейнасьць праваабарончыя арганізацыі —
у прыватнасьці, Беларускі Хэльсынскі камітэт;
– у красавіку летась быў закрыты Інстытут сацыяльных, эканамічных
і палітычных дасьледаваньняў;
– у сакавіку нібыта за паклёп на прэзыдэнта былі пакараныя
штрафамі рэдактары газэты «Згода»;
– у верасьні быў спынены распаўсюд газэты «Народная Воля»,
якая акрамя таго павінна была заплаціць 50 тысяч даляраў
штрафу нібыта за паклёп на аднаго з палітыкаў;
– у кастрычніку быў забіты журналіст Васіль Гроднікаў,
які пісаў палітычныя артыкулы для «Народнай Волі»;
– амаль увесь мінулы год працягваўся перасьлед Саюзу палякаў
Беларусі. Улады не прызналі абранае ў сакавіку кіраўніцтва
Саюзу на чале з Анжалікай Борыс і арганізавалі выбары новага
кіраўніцтва;
– у мінулым годзе беларускія ўлады выслалі некалькі замежных
дыпляматаў і забаранілі ўезд у Беларусь дакладчыка камісіі
правоў чалавека ААН Адрыяна Сэвэрына.
У справаздачы зазначаецца, што пасьля дэмакратычных зьменаў
у Грузіі, ва Ўкраіне і ў Кіргыстане беларускія ўлады робяць
ўсё магчымае, каб не дапусьціць чарговай каляровай рэвалюцыі
падчас прэзыдэнцкіх выбараў.
У справаздачы таксама шмат крытычных заўвагаў на адрас
шэрагу краінаў: Паўночнай Карэі, Кітаю, Узбэкістану і Саудаўскай
Арабіі. Блізкая да Беларусі Расея пад кіраўніцтвам Пуціна,
паводле «Human Rights Watch», імкліва ператвараецца
ў аўтарытарную дзяржаву. У справаздачы рэзка асуджаюцца
таксама Злучаныя Штаты за негуманнае абыходжаньне з затрыманымі
па абвінавачаньні ў тэрарызьме, у прыватнасьці на вайсковай
базе Гуантанама. «Human Rights Watch» сьцьвярджае,
што ў рамках барацьбы з тэрарызмам Захад усё часьцей скарыстоўвае
недапушчальныя мэтады і ў сэнсе правоў чалавека дае астатняму
сьвету не найлепшы прыклад.
Кастусь Бандарук
Радыё Свабода
|